Trong bối cảnh già hoá dân số diễn ra nhanh chóng, người cao tuổi (NCT) không chỉ là nhóm cần được quan tâm chăm sóc về an sinh xã hội, mà còn là lực lượng quan trọng tham gia giữ gìn và phát triển đời sống văn hoá tại cơ sở. Tại Tây Ninh, với hơn 177.800 NCT, chiếm 13,3% dân số toàn tỉnh, việc phát huy vai trò, trí tuệ và kinh nghiệm sống của NCT luôn được các cấp chính quyền quan tâm, triển khai đồng bộ và đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận. Người cao tuổi ở Tây Ninh là hình ảnh tiêu biểu về sự mẫu mực trong đời sống đạo đức và văn hoá cộng đồng. Không chỉ là trụ cột tinh thần trong gia đình, họ còn tích cực tham gia công tác xã hội, góp phần xây dựng nền tảng văn hoá lành mạnh tại khu dân cư. Toàn tỉnh hiện có hơn 11.700 NCT tham gia các tổ chức chính trị, xã hội ở nhiều cấp. Riêng cấp xã, phường có trên 460 NCT giữ vai trò nòng cốt tại các hội đoàn thể, đóng góp tích cực vào công tác xây dựng Đảng, chính quyền và vận động quần chúng. Phong trào “Ông bà, cha mẹ mẫu mực, con cháu hiếu thảo” lan toả sâu rộng trong cộng đồng dân cư, với hơn 95% NCT đạt danh hiệu “Gia đình văn hoá”, “Gia đình hiếu học”. Nhiều cụ ông, cụ bà được người dân quý trọng bởi lối sống chan hoà, ứng xử mực thước, luôn gương mẫu trong việc giáo dục con cháu giữ gìn nếp nhà, giá trị truyền thống, đạo đức và lối sống tốt đẹp trong cộng đồng. Ông Trần Quan Tôn, 71 tuổi, Trưởng Ban công tác Mặt trận khu phố 3, phường Long Hoa, thị xã Hoà Thành chia sẻ: “Mình già rồi nhưng không đứng ngoài cuộc. Còn sức thì còn cống hiến. Tham gia công việc ở khu phố giúp tôi thấy mình vẫn còn giá trị, và quan trọng hơn là góp phần gìn giữ văn hoá, nền nếp làng xóm”. NCT trong tỉnh hăng hái tham gia hoạt động văn hoá, văn nghệ, thể dục thể thao. Toàn tỉnh có 392 câu lạc bộ thu hút hơn 10.000 NCT tham gia, sinh hoạt đều đặn với nhiều loại hình phong phú, từ đờn ca tài tử, dân vũ, cờ tướng, thể dục dưỡng sinh đến trồng cây cảnh, chăm hoa lan. Đáng chú ý, có tới 404 câu lạc bộ thể dục dưỡng sinh với hơn 8.000 hội viên hoạt động thường xuyên. Trong năm 2024, các giải thể thao như: bơi trung – cao tuổi, thể dục dưỡng sinh cấp tỉnh thu hút hàng ngàn NCT tham gia, tạo không khí sinh hoạt cộng đồng sôi nổi, gắn kết và tràn đầy năng lượng
Tấm gương NCT tiêu biểu được ghi nhận hằng năm ở khắp địa phương. Riêng năm qua, có 42 cụ được UBND tỉnh tặng bằng khen vì đóng góp nổi bật trong hoạt động từ thiện, với tổng số tiền vận động trên 6 tỷ đồng. Hội NCT các cấp vận động trồng hơn 10.000 cây xanh, đóng góp hàng tỷ đồng làm đường giao thông, lắp đèn chiếu sáng, xây nhà tình thương. Cũng trong năm 2024, NCT hiến trên 14.000m2 đất và gần 14.000 ngày công để thực hiện các công trình phúc lợi tại địa phương. Là “cây cao bóng cả” ở địa phương, NCT còn đảm nhiệm các vị trí then chốt trong Ban hoà giải, Ban thanh tra nhân dân, góp phần giải quyết hiệu quả nhiều vụ việc mâu thuẫn tại địa phương, giữ gìn trật tự, ổn định xã hội. Ông Hồ Thanh Tâm, 60 tuổi, thành viên Tổ hoà giải ấp 4, xã Bến Củi, huyện Dương Minh Châu, cho biết: “Có những vụ việc cứ tưởng là lớn, nhưng nhờ lời lẽ mềm mỏng, khuyên răn đúng chỗ của các cụ, bà con thuận tai. Vừa giữ được tình làng nghĩa xóm, vừa tránh chuyện kéo dài không cần thiết”. Một điểm sáng khác là vai trò NCT trong công tác khuyến học, khuyến tài. Với uy tín và tâm huyết, nhiều cụ tham gia Hội Khuyến học các cấp, kêu gọi xã hội hoá, vận động quyên góp hơn 2 tỷ đồng để hỗ trợ học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn. Nhiều giáo viên về hưu tình nguyện giảng dạy tại lớp học tình thương, lớp phổ cập, góp phần nâng cao dân trí, truyền cảm hứng học tập cho thế hệ trẻ. Trong công tác bảo tồn văn hoá, NCT được xem là những “kho tàng sống” lưu giữ bản sắc dân tộc. Tại các làng nghề lâu đời như làm bánh tráng phơi sương Trảng Bàng hay nghề làm muối ở Gò Dầu, những nghệ nhân lớn tuổi vẫn ngày ngày truyền dạy kỹ thuật, bí quyết nghề cho lớp trẻ, góp phần gìn giữ tinh hoa quê hương. Các câu lạc bộ đờn ca tài tử, dân ca quan họ, trò chơi dân gian… đều có sự hiện diện tích cực của NCT, tạo nên nhịp cầu kết nối giữa truyền thống và hiện đại. “Hiện nay, mấy đứa nhỏ mê điện thoại, mê nhạc mới dữ lắm. Vậy mà bữa nào tụi tui ngồi lại ca vài câu vọng cổ, tụi nó cũng tò mò ngồi nghe. Có đứa còn hỏi học mấy câu ca. Tui mừng lắm, chỉ mong tụi nhỏ sau này còn biết tới tiếng đờn, câu vọng cổ, hay cái nghề tráng bánh, làm muối ông bà mình để lại, chớ để mai một thì uổng lắm”, ông Nguyễn Văn Minh, 67 tuổi, người gắn bó với sinh hoạt đờn ca tài tử tại thị trấn Gò Dầu, huyện Gò Dầu chia sẻ. Để tiếp tục phát huy hiệu quả vai trò NCT trong xây dựng đời sống văn hoá cơ sở, tỉnh Tây Ninh đang tập trung vào nhiều giải pháp thiết thực. Trước hết là đẩy mạnh tuyên truyền, nhân rộng gương NCT tiêu biểu nhằm thúc đẩy phong trào “Tuổi cao – Gương sáng” phát triển sâu rộng. Đồng thời, tăng cường hỗ trợ, duy trì và mở rộng các câu lạc bộ văn hoá, thể thao, bảo đảm nội dung phong phú, phù hợp với điều kiện sức khoẻ và nhu cầu của NCT. Chính quyền các cấp tiếp tục khuyến khích NCT tham gia vào các hoạt động của mặt trận, hoà giải, bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở. Đồng thời, tạo điều kiện để đội ngũ giáo viên hưu trí tham gia giảng dạy, góp phần duy trì và nâng cao trình độ học vấn trong cộng đồng. Công tác bảo tồn văn hoá bản địa cũng cần có sự chung tay của người cao tuổi, những người am hiểu sâu sắc truyền thống, có khả năng truyền cảm hứng và dẫn dắt thế hệ trẻ. Người cao tuổi tham gia trồng cây, góp phần làm đẹp cảnh quan khu dân cư Người cao tuổi tham gia quản lý đoạn đường tự quản, góp phần giữ gìn môi trường xanh – sạch – đẹp trong khu dân cư Đặc biệt, tỉnh chú trọng bố trí kinh phí hợp lý và đẩy mạnh xã hội hoá nguồn lực để các hoạt động chăm sóc, phát huy vai trò NCT được triển khai đồng bộ, hiệu quả, nhất là trong các lĩnh vực văn hoá, giáo dục và thể thao. Người cao tuổi Tây Ninh hôm nay không chỉ là những “cây cao bóng cả” trong gia đình, mà còn là điểm tựa tinh thần, tấm gương sáng trong cộng đồng. Với sự quan tâm của chính quyền và tinh thần trách nhiệm, nhiệt huyết của chính bản thân, NCT sẽ tiếp tục khẳng định vai trò không thể thiếu trong hành trình xây dựng đời sống văn hoá cơ sở, góp phần xây dựng quê hương Tây Ninh ngày càng giàu đẹp, văn minh.
SÔNG HƯƠNG
