Nguyễn Trung Trực và trận đánh huyền thoại tại Vàm Nhựt Tảo
Nguyễn Trung Trực (1839-1868), sinh ra tại làng Bình Nhựt, huyện Bến Lức, Long An, nay thuộc tỉnh Tây Ninh là một trong những lãnh tụ xuất sắc của phong trào kháng chiến chống Pháp ở Nam Bộ. Trong bối cảnh thực dân Pháp chiếm đóng Gia Định, ông gia nhập nghĩa quân của Trương Định và được giao nhiệm vụ chỉ huy vùng phủ Tân An.
Ngày 10/12/1861, Nguyễn Trung Trực cùng 59 nghĩa quân cải trang thành thương lái, sử dụng 5 chiếc ghe buôn tiếp cận tàu chiến L’Espérance của thực dân Pháp. Với chiến lược thông minh và táo bạo, ông cùng nghĩa quân bất ngờ tấn công, tiêu diệt hầu hết quân địch trên tàu và phóng hỏa thiêu rụi con tàu. Trận chiến tại Vàm Nhựt Tảo không chỉ là chiến công quân sự vang dội mà còn khẳng định sức mạnh trí tuệ, lòng quả cảm của nhân dân Việt Nam.
Chiến thắng tại Vàm Nhựt Tảo là minh chứng cho tài năng quân sự xuất chúng của Nguyễn Trung Trực và tinh thần yêu nước của nhân dân Việt Nam. Trận đánh không chỉ khiến thực dân Pháp choáng váng mà còn khơi dậy niềm tin, sự kiên định trong phong trào kháng chiến ở Nam Bộ.
Thực dân Pháp, dù thất bại đau đớn, đã cho xây dựng một bia tưởng niệm bên bờ sông Nhựt Tảo, đánh dấu “vết thương” của họ tại đây. Tuy nhiên, dấu ấn hào hùng của chiến thắng vẫn được người dân Tây Ninh và cả nước khắc ghi, lưu truyền như một biểu tượng oanh liệt của lòng yêu nước và ý chí quật cường.
Các hiện vật lịch sử và công nhận di tích
Gần 120 năm sau trận chiến, tàu L’Espérance được khai quật từ đáy sông Nhựt Tảo, mang lại 89 hiện vật gồm gỗ, sắt, đồng, thủy tinh. Các mảnh gỗ cháy loang lổ, bộ khung tàu với đầy đủ chi tiết cấu trúc đã trở thành những minh chứng sống động cho trận đánh lịch sử.
Năm 1996, Khu di tích Vàm Nhựt Tảo được Bộ Văn hóa Thông tin công nhận là di tích lịch sử quốc gia. Các hiện vật từ trận chiến hiện được lưu giữ và trưng bày tại Bảo tàng Long An, thu hút sự quan tâm của du khách trong và ngoài nước.
Khu di tích Vàm Nhựt Tảo không chỉ mang giá trị lịch sử mà còn sở hữu vẻ đẹp thiên nhiên thơ mộng. Dòng sông rộng lớn, nước trong xanh, hai bên bờ phủ bóng dừa nước, vẹt, bần, tạo nên bức tranh làng quê yên bình. Cầu treo bắc qua sông Nhựt Tảo,là nơi lý tưởng để ngắm cảnh và cảm nhận vẻ đẹp tĩnh lặng của dòng sông.
Gần khu vực vàm sông là chợ cổ lâu đời, nơi lưu giữ nét sinh hoạt văn hóa đặc trưng của người dân miền Tây Nam Bộ. Du khách ghé thăm có thể vừa tham quan, vừa thưởng thức không gian yên bình và tìm hiểu về đời sống địa phương.
