Ban Thường vụ Trung ương Hội hướng dẫn hoạt động kiểm tra, giám sát của Hội NCT cơ sở như sau:
I. Mục đích của kiểm tra, giám sát
– Qua kiểm tra thấy được thực trạng hoạt động của các cấp hội trong việc chấp hành, thực hiện Nghị quyết, Chương trình công tác của Ban Chấp hành, Ban Thường vụ Trung ương Hội và Hội các cấp về công tác xây dựng tổ chức Hội, hoạt động chăm sóc, hoạt động phát huy vai trò NCT ở cơ sở để từ đó đề xuất với các cơ quan lãnh đạo Hội các cấp có chủ trương chỉ đạo hoạt động của Hội NCT cơ sở cho phù hợp.
– Qua giám sát để phát hiện việc thực hiện ở cơ sở các chính sách của Nhà nước đối với NCT của chính quyền địa phương theo quy định Luật NCT và các Nghị định của Chính phủ, các Thông tư hướng dẫn của các bộ, ngành, từ đó tổng hợp, kiến nghị, tham mưu với các cơ quan chức năng của Nhà nước sửa đổi, bổ sung các chính sách và xem xét, xử lý, quyết định các vấn đề cụ thể, bảo đảm cho NCT được hưởng quyền và lợi ích hợp pháp theo quy định.
II. Nguyên tắc kiểm tra, giám sát
- Thực hiện đúng thẩm quyền, nhiệm vụ của Ban Chấp hành, của Ban Kiểm tra Hội NCT cơ sở được quy định trong Điều lệ Hội và Quy chế tổ chức và hoạt động của Ban Kiểm tra.
- Bảo đảm sự lãnh đạo của cấp uỷ Đảng, quản lý của chính quyền địa phương phù hợp với Hiến pháp, Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở cơ sở (xã, phường, thị trấn) và quy định về Thanh tra nhân dân.
- Dân chủ, công khai, khách quan.
- Phối hợp chặt chẽ giữa Hội NCT cơ sở với các tổ chức, đoàn thể có liên quan, nhất là các đoàn thể có đông hội viên là NCT (Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, Hội Cựu chiến binh…).
III. Nội dung kiểm tra, giám sát
- Kiểm tra việc chấp hành, thực hiện Nghị quyết, quyết định của BCH, Ban Thường vụ Trung ương Hội và Hội Người cao tuổi các cấp:
– Kết quả thực hiện các Nghị quyết, quyết định của Trung ương Hội và các cấp Hội về công tác chăm sóc và phát huy vai trò NCT ở cơ sở.
– Công tác xây dựng tổ chức Hội: về phát triển hội viên, về sinh hoạt BCH, sinh hoạt chi hội, đóng hội phí, chân quỹ… theo quy định của Điều lệ Hội.
– Hoạt động chăm sóc NCT ở cơ sở: Về vật chất, tinh thần, sức khỏe; triển khai hoạt động về chăm sóc sức khỏe cho NCT; Kết quả xây dựng, sử dụng Quỹ Chăm sóc và phát huy vai trò NCT và việc xã hội hóa các hoạt động chăm sóc NCT, kiến nghị bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của NCT.
– Hoạt động phát huy vai trò NCT ở cơ sở: Hội NCT phối hợp các đoàn thể trong các hoạt động phát huy vai trò NCT, tham gia xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở, triển khai xây dựng các câu lạc bộ về văn hoá, văn nghệ, thơ ca…Tham mưu cho cấp ủy và chính quyền các cấp hỗ trợ hoạt động của NCT.
- Giám sát thực hiện ở cơ sở các chủ trương chính sách của Nhà nước về chăm sóc NCT để báo cáo với cơ quan chức năng xem xét, giải quyết:
- Tình hình thực hiện trợ cấp xã hội (TCXH) và bảo trợ xã hội (BTXH) đối với NCT tại cộng đồng, trọng tâm giám sát các nội dung sau: + Số NCT từ 60-79 tuổi đủ tiêu chuẩn TCXH nhưng chưa được hưởng. + Số NCT từ đủ 80 tuổi trở lên đủ tiêu chuẩn BTXH nhưng chưa được hưởng. + Số NCT từ đủ 80 tuổi trở lên chưa có thẻ BHYT. + Số NCT chưa được khám định kì và lập hồ sơ quản lý sức khỏe/tổng số NCT.
- Về chúc thọ, mừng thọ và tổ chức tang lễ – Tổ chức chúc thọ, mừng thọ tại địa phương: kinh phí, quà tặng theo quy định của Nhà nước và của địa phương. – Tổ chức tang lễ cho NCT: Việc phối hợp giữa chính quyền với Hội NCT trong tổ chức tang lễ và việc thực hiện chế độ chính sách với NCT (hỗ trợ chi phí mai táng cho NCT và mai táng cho NCT cô đơn, không nơi nương tựa…) theo quy định của Nhà nước và địa phương.
- Phương pháp kiểm tra, giám sát.
- Ban Kiểm tra tham mưu cho Ban Chấp hành Hội NCT cơ sở xây dựng kế hoạch kiểm tra toàn diện hoặc kiểm tra chuyên đề đối với hoạt động của các chi hội hoặc một số chi hội khi có yêu cầu và tổ chức thực hiện.
- Ban Kiểm tra tham mưu cho Ban Chấp hành Hội NCT cơ sở xây dựng chương trình giám sát việc thực hiện các chính sách của Nhà nước đối với NCT trong phạm vi địa phương. Ban Chấp hành Hội NCT cơ sở báo cáo UBND cấp xã xin chủ trương giám sát những vấn đề thật cần thiết. Khi có chủ trương phối hợp với các Ban ngành, đoàn thể liên quan để thực hiện. Khi có những vấn đề có nhiều NCT quan tâm, bức xúc, Ban Kiểm tra nghiên cứu và đề xuất BCH Hội NCT cơ sở báo cáo UBND cấp xã quyết định thành lập Tổ Giám sát chuyên đề ( gồm 5-7 thành viên: một số uỷ viên Ban Chấp hành, Uỷ viên Ban Kiểm tra, Chi hội trưởng và đại diện các Hội Phụ nữ, Cựu Chiến binh… có liên quan tham gia). Ban Kiểm tra chuẩn bị kế hoạch hoạt động của Tổ Giám sát (mục đích, nội dung, phạm vi giám sát); theo dõi tổng hợp và chuẩn bị dự thảo báo cáo kết quả kiểm tra, giám sát của Tổ Giám sát.
- Ban Chấp hành Hội, Ban Kiểm tra Hội NCT cơ sở tổng hợp ý kiến phản ảnh kiến nghị của các chi hội, tổ hội, các đơn thư khiếu nại, tố cáo, phản ảnh của tổ chức, cá nhân gửi đến, những vấn đề có liên quan đến việc thực hiện chính sách đối với NCT để báo cáo với các cấp có thẩm quyền xem xét, giải quyết.
- Định kì mỗi năm/ lần, Ban Kiểm tra báo cáo kết quả kiểm tra với Hội NCT cơ sở và tham mưu cho Ban Chấp hành Hội NCT cơ sở báo cáo kết quả giám sát và các kiến nghị của Hội NCT gửi Đảng uỷ, HĐND, UBND, UBMTTQ cấp xã và Hội NCT cấp huyện..
- V.Trách nhiệm của Ban đại diện/ Hội NCT cấp tỉnh, cấp huyện. Căn cứ tình hình thực tế của địa phương, Ban Đại diện/Hội NCT cấp tỉnh hướng dẫn các Hội NCT cơ sở thực hiện chương trình kiểm tra, giám sát. Khi có vấn đề thật cần thiết, Hội NCT cấp huyện có thể tổ chức kiểm tra, giám sát thực tế một số cơ sở, báo cáo kết quả gửi HĐND, UBND, UBMTTQ cấp huyện và gửi Hội NCT cấp tỉnh. Hội NCT cấp tỉnh tổng hợp báo cáo kết quả kiểm tra, giám sát chung của tỉnh gửi HĐND, UBND, UBMTTQ tỉnh và TW Hội NCT Việt Nam