Chiến lược Người cao tuổi Việt Nam đến năm 2035, tầm nhìn đến năm 2045 đang được xây dựng với mục tiêu giải quyết đồng bộ các vấn đề về người cao tuổi (NCT) trong thời kỳ già hóa dân số.
Số lượng NCT Việt Nam liên tục tăng nhanh trong những năm trở lại đây, tính đến năm 2022, có khoảng 11,4 triệu người cao tuổi, chiếm 11,86% dân số. Tỷ lệ người cao tuổi ngày càng gia tăng trong cơ cấu dân số. Tỷ lệ dân số trên 60 tuổi là 12% và dự báo đến năm 2050 là 28%. Trong khi Australia mất 72 năm thì Việt Nam mất 16 năm để chuyển từ quốc gia dân số sắp già sang quốc gia dân số đã già (tỷ lệ dân số trên 65 tuổi gia tăng).
Dự thảo Quyết định phê duyệt Chiến lược NCT Việt Nam đến năm 2035, tầm nhìn đến năm 2045 đang được lấy ý kiến công khai để hoàn thiện. Theo đó, Dự thảo được xây dựng với mục tiêu giải quyết đồng bộ các vấn đề về NCT trong thời kỳ già hóa dân số phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế-xã hội. Chiếc lược sẽ phát huy tối đa tiềm năng, vai trò, kinh nghiệm, tri thức của NCT tham gia vào các hoạt động văn hóa, xã hội, giáo dục, việc làm, kinh tế, chính trị của đất nước phù hợp với nguyện vọng, nhu cầu, khả năng; thực hiện đầy đủ các quyền lợi và nghĩa vụ của NCT; nâng cao chất lượng cuộc sống của NCT cả về thể chất, vật chất và tinh thần; huy động khu vực tư nhân vào tham gia cung cấp dịch vụ chăm sóc NCT.
Một số mục tiêu cụ thể được Dự thảo đề ra là đến năm 2035:
Tuổi thọ bình quân đạt 76 tuổi, trong đó thời gian sống khỏe mạnh đạt tối thiểu 69 năm; 100% NCT có thẻ BHYT, được quản lý sức khỏe, được KCB, được chăm sóc tại gia đình, cộng đồng, cơ sở chăm sóc tập trung; 100% NCT được quản lý trong hệ thống cơ sở dữ liệu dân cư thống nhất trên quy mô toàn quốc.
100% NCT nghèo, không có người phụng dưỡng được hưởng các chính sách trợ giúp xã hội hợp theo quy định của pháp luật; 90% bệnh viện có quy mô từ 50 giường bệnh trở lên tổ chức buồng khám bệnh riêng cho NCT tại khoa khám bệnh, bố trí giường bệnh điều trị nội trú cho NCT và 100% các bệnh viện đa khoa, chuyên khoa cấp tỉnh có khoa lão khoa.
90% NCT có nhu cầu, khả năng lao động có việc làm; NCT có nhu cầu được hỗ trợ hướng nghiệp, đào tạo chuyển đổi nghề nghiệp tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cơ sở trợ giúp xã hội, trung tâm dịch vụ việc làm; hộ gia đình có NCT có nhu cầu và đủ điều kiện được vay vốn phát triển sản xuất, kinh doanh với lãi suất ưu đãi.
90% số xã, phường, thị trấn có các loại hình câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao của NCT, thu hút ít nhất 70% NCT tham gia luyện tập thể dục, thể thao, ít nhất 20% NCT tham gia văn hóa, văn nghệ; trên 80% số xã, phường, thị trấn có Câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau hoặc các mô hình câu lạc bộ khác chăm sóc và phát huy vai trò NCT, bảo đảm 70% NCT trên địa bàn tham gia; 100% xã, phường, thị trấn có Quỹ Chăm sóc và phát huy vai trò NCT.
90% NCT có khó khăn về tài chính, bị bạo lực, bạo hành được cung cấp dịch vụ trợ giúp pháp lý theo quy định của pháp luật trợ giúp pháp lý khi có nhu cầu; 50% xã, phường, thị trấn đạt tiêu chí môi trường thân thiện với NCT.
Bên cạnh đó, Dự thảo Quyết định phê duyệt Chiến lược Người cao tuổi Việt Nam đến năm 2035, tầm nhìn đến năm 2045 cũng đặt mục tiêu đến năm 2045, tuổi thọ bình quân của NCT đạt 77 tuổi, trong đó thời gian sống khỏe mạnh đạt tối thiểu 70 năm.
Tùng Anh