(ANTV) – Một buổi chiều muộn tại Bắc Kinh, Trung Quốc, trong không khí yên ả của công viên, âm nhạc vang lên – không phải từ loa phát thanh, mà từ chính những cụ ông cụ bà đã nghỉ hưu, đang say sưa biểu diễn. Họ tự gọi mình là “Thanh âm mùa thu”. Với các ông, các bà, âm nhạc là niềm vui, là kỷ niệm. Nhưng với khoa học, âm nhạc có thể còn là điều lớn lao hơn thế.
Một nghiên cứu mới từ Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc chỉ ra rằng: việc học chơi nhạc cụ không chỉ mang lại sự thư giãn mà còn có thể góp phần làm chậm quá trình suy giảm nhận thức do tuổi tác.
Trong nghiên cứu, các nhà khoa học đã sử dụng công nghệ chụp cộng hưởng từ chức năng – fMRI – để đo hoạt động não bộ của 25 người cao tuổi biết chơi nhạc và 25 người cùng độ tuổi không có nền tảng âm nhạc.
Kết quả cho thấy, những người có luyện tập âm nhạc thể hiện khả năng xử lý ngôn ngữ tốt hơn và hoạt động não bộ của họ có mô hình tương đồng với người trẻ tuổi. Điều này, theo các nhà khoa học, là dấu hiệu của một “dự trữ nhận thức” – tức là khả năng tích lũy và duy trì các chức năng trí tuệ suốt đời, từ đó tạo nên khả năng chống chọi với sự lão hóa và các bệnh lý thoái hóa thần kinh.
Thí nghiệm được thực hiện với ba nhóm: 25 người cao tuổi có nền tảng âm nhạc, 25 người cao tuổi không chơi nhạc và 24 người trẻ tuổi không chơi nhạc. Các nhóm tham gia bài kiểm tra nhận diện âm tiết trong môi trường có nhiều tạp âm – một kỹ năng mà người cao tuổi thường suy giảm.
Kết quả một lần nữa khẳng định rằng việc duy trì thói quen sử dụng nhạc cụ là một cách rèn luyện não bộ hiệu quả.
Các nhà khoa học cho rằng “dự trữ nhận thức” không chỉ bù đắp cho sự lão hóa tự nhiên, mà còn giúp duy trì mạng lưới kết nối chức năng trong não bộ – từ đó giảm thiểu tác động tiêu cực của tuổi tác lên nhận thức và hành vi. Tuy nhiên, họ cũng cho rằng nghiên cứu chỉ mang tính quan sát, chưa đủ để khẳng định mối quan hệ nhân quả trực tiếp giữa việc chơi nhạc và khả năng nhận thức.
Dù chỉ là giai đoạn đầu của nghiên cứu, thực tế cho thấy âm nhạc không chỉ để lắng nghe, mà nó còn là món ăn tinh thần giúp con người tìm thấy niềm vui, hay thắp lên nguồn cảm hứng trong cuộc sống. Và không có giới hạn nào cho việc học hỏi và sáng tạo, kể cả khi mái tóc đã bạc. Với âm nhạc, con người không chỉ tìm lại tuổi trẻ – mà còn gìn giữ cho mình một tâm hồn và trí tuệ minh mẫn.
