Bài 3: Công tác chăm sóc Người cao tuổi

1.Chăm sóc về Y tế:

Điều 12. Khám bệnh, chữa bệnh ( Luật Người cao tuổi Quốc hội ban hành theo quyết định số: 39/2009/QH12 ngày 23 tháng 11năm 2009 )

1.Việc ưu tiên khám bệnh, chữa bệnh cho NCT được thực hiện như sau:

a)Người từ đủ 80 trở lên được ưu tiên khám trước người bệnh khác trừ bệnh nhân cấp cứu, trẻ em dưới 6 tuổi, người khuyết tật nặng.

b)Bố trí giường nằm phù hợp khi điều trị nội trú

2.Các bệnh viện, trừ bệnh viện chuyên khoa nhi, có trách nhiệm sau đây:

a) Tổ chức khoa lão khoa hoặc dành 1 số giường để điều trị người bệnh là NCT.

b)Phục hồi sức khoẻ cho người bệnh là NCT sau các đợt điều trị cấp tính tại bệnh viện và hướng dẫn tiếp tục điều trị, chăm sóc tại gia đình.

c)Kết hợp các phương pháp điều trị y học cổ truyền với y học hiện đại, hướng dẫn các phương pháp chữa bệnh không dung thuốc ở tuyến y tế cơ sở đối với người bệnh là NCT

3.Nhà nước khuyến khích tổ chức, cá nhân khám bệnh, chữa bệnh miễn phí cho NCT.

Điều 13.Chăm sóc sức khoẻ ban đầu tại nơi cư trú ( Luật Người cao tuổi Quốc hội ban hành theo quyết định số: 39/2009/QH12 ngày 23 tháng 11năm 2009 )

1.Trạm y tế xã, phường, thị trấn có trách nhiệm sau đây:

a) Triển khai các hình thức tuyên truyền, phổ biến kiến thức phổ thông về chăm sóc sức khoẻ; hướng dẫn NCT kỹ năng phòng bệnh, chữa bệnh và tự chăm sóc sức khoẻ.

b)Lập hố sơ theo dõi, quản lý sức khoẻ NCT.

c)Khám bệnh, chữa bệnh phù hợp với chuyên môn cho NCT.

d)Phối hợp với cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tuyến trên tổ chức kiểm tra sức khoẻ định kỳ cho NCT.

2.Trạm y tế xã, phường, thị trấn cử cán bộ y tế đến khám bệnh, chữa bệnh tại nơi cư trú đối với NCT cô đơn bị bệnh nặng không thể đến khám bệnh, chữa bệnh tại nơi cơ sở khám bệnh, chữa bệnh. Uỷ ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm hỗ trợ việc đưa người bệnh quy định tại khoản này tới cơ sở khám bệnh, chữa bệnh theo đề nghị của trạm y tế xã, phường thị trấn.

3.Nhà nước khuyến khích tổ chức, cá nhân khám bệnh, chữa bệnh cho NCT tại nơi cư trú

4.Kinh phí để thực hiện các quy định tại điểm a,b và d khoản 1 và khoản 2 điều này do ngân sách nhà nước bảo đảm

Hoàn thiện hệ thống chính sách về chăm sóc sức khoẻ

Khám sức khoẻ định kỳ, lập hồ sơ theo dõi sức khoẻ, khám chữa bệnh tại nhà cho NCT không có điều kiện đến cơ sở khám chữa bệnh

Phát triển khoa lão khoa tại các bệnh viện tuyến tỉnh

Phát triển mạng lưới cung cấp dịch vụ phát hiện sớm bệnh tật, phục hồi chức năng, cung cấp dụng cụ trợ giúp

Phát triển mạng lưới nhân viên chăm sóc, hướng dẫn NCT và gia đình họ tự chăm sóc NCT.

2.Chăm sóc về tinh thần VHVNTDTT,DL, tham gia giao thông..

Điều 14.Hoạt động văn hoá, giáo dục, thể dục, thể thao, giải trí và du lịch

( Luật Người cao tuổi Quốc hội ban hành theo quyết định số: 39/2009/QH12 ngày 23 tháng 11năm 2009 )

1.Nhà nước đầu tư và khuyến khích tổ chức, cá nhân đầu tư xây dựng cơ sở văn hoá, giáo dục, thể dục, thể thao, giải trí và du lịch nhằm đáp ứng nhu cầu tinh thần và rèn luyện sức khoẻ của NCT.

2.Nhà nước và xã hội tạo điều kiện thuận lợi để NCT được học tập, nghiên cứu và tham gia hoạt động văn hoá, thể dục, thể thao, giải trí, du lịch thông qua các biện pháp sau đây:

a)Cung cấp thông tin, tài liệu, người hướng dẫn để NCT tham gia học tập, nghiên cứu.

b)Hỗ trợ, hướng dẫn NCT tham gia hoạt động văn hoá, giải trí, du lịch, luyện tập dưỡng sinh và các hoạt động thể dục, thể thao khác phù hợp với sức khoẻ và tâm lý

c)Hỗ trợ địa điểm, dụng cụ, phương tiện và cơ sở vật chất khác phù hợp với hoạt động NCT

d) Khuyến khích doanh nghiệp, cá nhân sản xuất, kinh doanh sản phẩm, hàng hoá phù hợp với nhu cầu của NCT

3.Chính phủ quy định chi tiết điều này.

Điều 15.Công trình công cộng, giao thông công cộng ( Luật Người cao tuổi Quốc hội ban hành theo quyết định số: 39/2009/QH12 ngày 23 tháng 11năm 2009 )

1.Việc xây dựng mới hoặc cải tạo khu chung cư, công trình công cộng khác phải phù hợp với đặc điểm, nhu cầu sử dụng của NCT

2.Khi tham gia giao thông công cộng, NCT được giúp đỡ, sắp xếp chổ ngồi thuận tiện

3.Chính phủ quy định chi tiết điều này

Điều 16.Giảm giá vé, giá dịch vụ

NCT được giảm giá vé, giá dịch vụ khi sử dụng 1 số dịch vụ theo quy định của chính phủ.

Công tác chăm sóc tinh thần cần tham mưu, chỉ đạo, hướng dẫn và giám sát tổ chức thực hiện và các hoạt động

-Thành lập các loại hình CLB văn hoá, thể thao, đặc biệt CLBLTHTGN

-Tăng cường ứng dụng CNTT để NCT tiếp cận các dịch vụ du lịch, tham quan, tham gia giao thông…

-Thực hiện chính sách giảm giá vé; NCT khi tham gia giao thông, tham quan, du lịch

-Thực hiện tốt thiết chế văn hoá cộng đồng

-Xây dựng nếp sống, văn hoá ứng xử phù hợp với NCT

Điều 17.Đối tượng được hưởng chính sách bảo trợ xã hội ( Luật Người cao tuổi Quốc hội ban hành theo quyết định số: 39/2009/QH12 ngày 23 tháng 11năm 2009 )

1.NCT thuộc hộ gia đình nghèo không có người có nghĩa vụ và quyền phụng dưỡng hoặc có người có nghĩa vụ và quyền phụng dưỡng nhưng người này đang hưởng chế đọ trợ cấp xã hội hang tháng

2.Người từ đủ 80 tuổi trở lên không thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 điều này mà không có lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng, trợ cấp xã hội hàng tháng

Điều 18 Chính sách bảo trợ xã hội ( Luật Người cao tuổi Quốc hội ban hành theo quyết định số: 39/2009/QH12 ngày 23 tháng 11năm 2009 )

1.NCT quy định tại điều 17 của Luật Người cao tuổi được hưởng bảo hiểm y tế, được hưởng trợ cấp xã hội hang tháng và hỗ trợ chi phí mai tang khi chết, trừ trường hợp quy định khoản 2 điều này

2.NCT thuộc hộ gia đình nghèo không có người có nghĩa vụ và quyền phụng dưỡng, không có điều kiện sống ở cộng đồng, có nguyện vọng và được tiếp nhận vào cơ sở bảo trợ xã hội thì được hưởng các chế độ sau đây:

a)Trợ cấp nuôi dưỡng hàng tháng

b)Cấp tư trang, vật dụng phục vụ cho sinh hoạt hàng ngày

c)Được bảo hiểm y tế

d)Cấp thuốc chữa bệnh thông thường

đ)Cấp dụng cụ, phương tiện hỗ trợ phục hồi chức năng

e)Mai tang khi chết

3.Chính phủ quy định chi tiết điều này

Điều 19. Chăm sóc NCT tại cộng đồng( Luật Người cao tuổi Quốc hội ban hành theo quyết định số: 39/2009/QH12 ngày 23 tháng 11năm 2009 )

NCT thuộc diện quy định tại khoản 2 điều 18 Luật Người cao tuổi mà có người nhận chăm sóc tại cộng đồng thì được hưởng trợ cấp xã hội hang tháng bằng mức nuôi dưỡng tại cơ sở bảo trợ xã hội, được hưởng bảo hiểm y tế và hỗ trợ chi phí mai tang khi chết

Điều 20.Cơ sở chăm sóc Người cao tuổi ( Luật Người cao tuổi Quốc hội ban hành theo quyết định số: 39/2009/QH12 ngày 23 tháng 11 năm 2009 )

1.Cơ sở chăm sóc Người cao tuổi là nơi chăm sóc, nuôi dưỡng, tư cấn hoặc hỗ trợ những điều kiện cần thiết cho NCT

2.Cơ sở chăm sóc Người cao tuổi bao gồm:

a)Cơ sở bảo trợ xã hội

b)Cơ sở tư vấn, dịch vụ chăm sóc NCT

c) Cơ sở chăm sóc Người cao tuổi khác

Chính phủ quy định chi tiết việc thành lập và hoạt động của các cơ sở chăm sóc NCT quy định tại khoản này

3.Nhà nước khuyến khích tổ chức, cá nhân đầu tư xây dựng cơ sở chăm sóc NCT, đầu tư cơ sở vật chất và hỗ trợ kinh phí hoạt động cho cơ sở chăm sóc NCT công lập; hỗ trợ kinh phí cho cơ sở chăm sóc NCT ngoài công lập nuôi dưỡng NCT quy định khoản 2 điều 18 của luật NCT

4.Tổ chức, cá nhân đóng góp, đầu tư xây dựng cơ sở chăm sóc NCT bằng nguồn kinh phí của mình được hưởng các chính sách ưu đãi theo quy định của pháp luật về chính sách khuyến khích xã hội hoá đối với các hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, dạy nghề, y tế, văn hoá, thể thao, môi trường

4.Chúc thọ, mừng thọ, tang lễ với Người cao tuổi

Điều 21 Chúc thọ, mừng thọ Người cao tuổi ( Luật Người cao tuổi Quốc hội ban hành theo quyết định số: 39/2009/QH12 ngày 23 tháng 11năm 2009 )

 

1.Người thọ 100 tuổi được Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam chúc thọ và tặng quà

2.Người thọ 90 tuổi được Chủ tịch UBND Tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chúc thọ và tặng quà

3.UBND xã, phường, thị trấn phối hợp với Hội NCT tại địa phương, gia đình NCT tổ chức mừng thọ NCT ở tuổi 70,75,80,85,95 và 100 tuổi trở lên vào 1 trong các ngày sau đây

a)Ngày NCT Việt Nam

b)Ngày Quốc tế NCT

c)Tết Nguyên đáng

d)Sinh nhật NCT

4.Kinh phí thực hiện quy định tại điều này do ngân sách nhà nước bảo đảm và nguồn đóng góp xã hội

Điều 22.Tổ chức tang lễ và mai táng khi NCT chết ( Luật Người cao tuổi Quốc hội ban hành theo quyết định số: 39/2009/QH12 ngày 23 tháng 11năm 2009 )

1.Khi NCT chết, người có nghĩa vụ và quyền phụng dưỡng NCT có trách nhiệm chính trong việc tổ chức tang lễ và mai tang cho NCT theo nghi thức trang trọng, tiết kiệm, bảo đảm nếp sống văn hoá, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác, trường hợp NCT không có người có nghĩa vụ và quyền phụng dưỡng hoặc có người có nghĩa vụ và quyền phụng dưỡng nhưng người này không có điều kiện tổ chức tang lễ và mai tang thì UBND xã, phường, thị trấn hoặc cơ sở bảo trợ xã hội nơi NCT cư trú phối hợp với Hội NCT và các tổ chức đoàn thể tại địa phương tổ chức tang lễ và mai tang

2.Khi NCT chết, cơ quan, tổ chức nơi NCT đang làm việc hoặc cơ quan, tổ chức nơi làm việc cuối cùng của NCT, Hội NCT, UBND xã, phường, thị trấn và các tổ chức đoàn thể tại địa phương có trách nhiệm phối hợp với gia đình NCT tổ chức tang lễ và mai tang

Công tác chăm sóc về trợ giúp xã hội tiếp tục tham mưu, chỉ đạo, hướng dẫn và giám sát tổ chức thực hiện và các hoạt động:

-Thực hiện chế độ chính sách với NCT theo các nghị định của chính phủ ( hiện nay là nghị định số 20/NĐ-CP, ngày 21/3/2021 )

-Quy hoach, phát triển mạng lưới cơ sở trợ giúp xã hội

-Hỗ trợ đầu tư cơ sở trợ giúp về vật chất và kỷ thuật, thí điểm, nhân rộng

-Thí điểm mô hình chăm sóc dài hạn, nhà xã hội an toàn cho NCT có hoàn cảnh khó khăn

-Trợ cấp xã hội nhay hưu trí xã hội

Mở rộng các loại hình và dịch vụ chăm sóc:

-Chăm sóc toàn diện

-Chăm sóc ban ngày

-Chăm sóc y tế, chỉnh hình phục hồi chức năng

-Chăm sóc xã hội: các dịch vụ ăn ở, sinh hoạt, chúc thọ…

-Trợ giúp pháp lý: Tài chính, tài sản, hôn nhân…

-Chăm sóc văn hoá, thể dục, thể thao…

Chăm sóc tâm lý, tâm linh, du lịch…

-Chăm sóc hoạt động cộng đồng5.Tháng hành động vì Người cao tuổi

Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định số 544/QĐ-TTg khẳng định:

Điều 1. Lấy tháng 10 hàng năm là “ Tháng hành động vì Người cao tuổi Việt Nam “.

Điều 2. Việc tổ chức “ Tháng hành động vì Người cao tuổi Việt Nam “ hang năm phải đảm bảo thiết thực, hiệu quả với mục đích sau:

1.Phát huy truyền thống uống nước nhớ nguồn, long hiếu thảo của con cháu với bố mẹ, ông bà và tinh thần kính lão, trọng thọ.

2.Thu hút sự quan tâm của tổ chức, cá nhân và các tầng lớp nhân dân tích cực tham gia chăm sóc, phụng dưỡng và phát huy vai trò của NCT.

Điều 3. Kinh phí tổ chức “ Tháng hành động vì Người cao tuổi Việt Nam “ được bố trí trong kinh phí ngân sách nhà nước hỗ trợ hàng năm cho Hội NCT Việt Nam theo quy định của pháp luật.

Tập trung tham mưu, chỉ đạo tổ chức tốt bốn nội dung cơ bản của tháng hành động gồm: Vận động nguồn lực; Tuyên truyền, mít tinh; Các phong trào hang năm; Thăm hỏi, tặng quà

6.Quỹ chăm sóc và phát huy vai trò Người cao tuổi

Quỹ chăm sóc và phát huy vai trò Người cao tuổi ở cơ sở theo quyết định số 1256/QĐ-TTg

Quỹ chăm sóc và phát huy vai trò Người cao tuổi theo nghị định số 93/NĐ-CP

Các loại nguồn kinh phí khác liên quan đến chăm sóc NCT

Nguồn: Theo tài liệu tạp huấn cán bộ Hội năm 2024 của Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam