NGƯỜI CAO TUỔI THAM GIA KHỞI NGHIỆP, TẠO VIỆC LÀM
Phát huy vai trò Người cao tuổi trong phát triển kinh tế – xã hội thời kỳ mới
Đ/c Nguyễn văn Chính UVBTVTW Hội NCT Việt Nam
1.Mở đầu: Vai trò ngày càng quan trọng của người cao tuổi trong khởi nghiệp và tạo việc làm
-Việt Nam đang bước vào giai đoạn già hóa dân số nhanh chóng.
-Người cao tuổi (NCT) không chỉ là đối tượng cần chăm sóc, mà còn là nguồn lực quý báu của xã hội.
-Với kinh nghiệm sống, tri thức tích lũy, các mối quan hệ xã hội và sự uy tín – người cao tuổi có thể tham gia khởi nghiệp, tạo việc làm cho bản thân và cộng đồng.
-Nhiều NCT đã thành công trong các lĩnh vực: Tư vấn, thủ công mỹ nghệ/SXKD
-Kết quả NCT làm kinh tế giỏi giai đoạn 2018-2023: trên 7 triệu người đang tham gia làm kinh tế, trong đó có hơn 455.000 người làm kinh tế giỏi, 321.000 người làm chủ doanh nghiệp, chủ trang trại, GĐ HTX).
❝Tuổi cao chí càng cao, ngọn lửa sáng tạo chưa bao giờ tắt.❞
2.Bối Cảnh và Ý Nghĩa Quyết Định 379/QĐ-TTg
-Thúc đẩy Phát huy Kinh nghiệm
-Quyết định của Thủ tướng Chính phủ nhằm thúc đẩy người cao tuổi phát huy kinh nghiệm, trí tuệ tham gia khởi nghiệp, tạo việc làm bền vững.
-Hỗ trợ Đa chiều
-Định hướng chính sách hỗ trợ đào tạo, tiếp cận vốn, công nghệ và thị trường cho người cao tuổi.
-Tăng cường Vai trò Xã hội
-Mục tiêu là tăng cường vai trò của người cao tuổi trong phát triển kinh tế xã hội, góp phần giảm nghèo, nâng cao chất lượng cuộc sống.
3.Lợi ích Người cao tuổi khi tham gia khởi nghiệp?
-Tìm việc làm nên phù hợp với sức khoẻ, trí tuệ, khả năng; tạo thu nhập ổn định, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần.
-Lao động để tăng cường sức khoẻ thể chất, tinh thần, hạn chế sa sút trí tuệ, giảm cảm xúc cô đơn.
-Lao động làm gương cho con cháu; chia sẻ kiến thức kinh nghiệm quý báu cho các thế hệ, góp phần phát triển cộng đồng bền vững;
Khởi nghiệp ở tuổi cao là khởi nghiệp bằng trí tuệ và bản lĩnh!
4.Khái niệm “Người cao tuổi khởi nghiệp”
– Là việc NCT chủ động tạo ra mô hình kinh doanh, sản xuất, dịch vụ. Có thể khởi nghiệp từ những nghề quy mô nhỏ. Mở rộng quy mô đổi mới hình thức sản xuất từ sản xuất thông thường tới sản xuất hữu cơ, kinh tế tuần hoàn.
– Không nhất thiết phải có công ty, có thể là tổ hợp tác, nhóm nghề, liên kết thành hợp tác xã…
Trọng tâm: Tạo việc làm, tăng thu nhập, lan tỏa tinh thần tích cực
5.Các lĩnh vực khởi nghiệp phù hợp với người cao tuổi
-Khởi nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp xanh, hữu cơ, tuần hoàn,Trồng cây dược liệu, rau sạch, chăn nuôi an toàn.
Mô hình VAC (vườn ao chuồng) cải tiến.
-Làng nghề truyền thống
Duy trì nghề gốm, mây tre, đan lát, mộc mỹ nghệ.
Vừa gìn giữ văn hóa, vừa tạo thu nhập.
-Du lịch cộng đồng, du lịch nông thôn
Làm hướng dẫn viên tại chỗ, truyền dạy văn hóa, lịch sử làng xã.
Bán các sản phẩm thủ công địa phương.
-Dịch vụ giáo dục – truyền nghề
Mở lớp dạy nghề truyền thống, kỹ năng sống, kỹ năng mềm cho thanh thiếu niên.
-Sản xuất nhỏ tại gia đình
Làm bánh truyền thống, sản phẩm OCOP quy mô hộ gia đình.
-Thương mại điện tử
-Vệ sinh môi trường.
…..
6.Những lợi thế khi NCT khởi nghiệp
-Nhiều kinh nghiệm thực tế và vốn sống
-Uy tín cá nhân cao trong cộng đồng
-Quan hệ xã hội rộng: dễ kết nối và lan tỏa
-Tính kỷ luật, kiên nhẫn, cẩn trọng
-Tận dụng được thời gian và tài sản có sẵn
-Có vốn sản xuất, kinh doanh
“Không có rủi ro nào lớn hơn là không dám bắt đầu!”
7.Thách thức khi NCT khởi nghiệp
-Hạn chế về sức khỏe, công nghệ số
-Ngại thay đổi, thiếu thông tin thị trường
-Thiếu nguồn vốn hoặc cách tiếp cận vốn
-Gia đình chưa ủng hộ vì lo ngại vất vả
Do đó: Cần có sự hỗ trợ từ con cháu, chính quyền, các cơ quan quản lý, Hội NCT các cấp.
8.Các mô hình người cao tuổi khởi nghiệp, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số thành công
-Ông Nguyễn Hồng Lam, sinh năm 1948, Chủ tịch Hội Nông nghiệp Tuần hoàn Việt Nam, Chủ tịch Tập đoàn Quế Lâm. Ông đã bền bỉ theo đuổi con đường nông nghiệp hữu cơ. Xây dựng 13 công ty thành viên, 8 nhà máy sản xuất với vốn hơn 1.600 tỷ. Góp phần xây dựng nền nông nghiệp hữu cơ tuần hoàn bền vững.
-Anh hùng lao động Lê Văn Kiểm, 78 tuổi, Chủ tịch HĐQT công ty Cổ phần Đầu tư và Kinh doanh Golf Long Thành, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn KN và Đặc khu kinh tế Long Thành. Ông là chủ doanh nghiệp tư nhân đầu tiên xuất khẩu hàng may mặc trực tiếp tại VN. Ngoài ra còn phát triển các ngành nghề mới như bất động sản, golf, du lịch nghỉ dưỡng, năng lượng tái tạo…
-Anh Hùng Lao động Trần Mạnh Báo, 73 tuổi, Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn ThaiBinh Seed, chuyên sản xuất, kinh doanh các loại giống cây trồng theo tiêu chuẩn OCOP, dịch vụ du lịch phục vụ người dân Thái Bình và các tỉnh đồng bằng sông Hồng đạt doanh thu hàng ngàn tỷ đồng mỗi năm, tạo công ăn việc làm cho hơn 1000 lao động
-Anh Hùng Lao động Trương Văn Hiền, 68 tuổi, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Tổng công ty cổ phần Vật tư Nông nghiệp Nghệ An. Hàng năm, doanh nghiệp của ông đã tạo ra doanh thu 1000 tỷ đồng, nộp thuế 23 tỷ đồng, tạo việc làm cho 600 lao động.
-Ông Huỳnh Văn Bé, 73 tuổi, thị trấn Thanh Bình, huyện Thanh Bình, tỉnh Đồng Tháp, Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH sản xuất thực phẩm nông sản Ngọc Yến, là Doanh nghiệp đạt tốp 10 thương hiệu mạnh Quốc gia; sáng chế máy sấy muối ớt đã được đưa vào sách Vàng Sáng tạo Việt Nam.
-Anh hùng Lao động Mai Kiều Liên, 70 tuổi, Thành viên HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty Cổ phần sữa Việt Nam (Vinamilk). Doanh thu hàng năm đạt 60.000 tỷ đồng (năm 2022); năm 2022 nộp thuế 4.400 tỷ/năm 2022, tạo việc làm cho 18.000 lao động. Anh hùng Lao động Ninh Thị Ty, 69 tuổi, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Tập đoàn Hồ Gươm, lãnh đạo doanh nghiệp đạt doanh thu 1000 tỷ/năm, hàng năm nộp thuế 15 tỷ, tạo việc làm cho 5000 lao động.
-Anh hùng Lao động Phạm Văn Trung, Chủ tịch HĐQT, Giám đốc Công ty TNHH đóng tàu Bình An, Thành phố Hải Phòng đã nghiên cứu, sản xuất vật liệu và thiết bị tàu thủy, sản phẩm nội địa hóa ngành đóng tàu mang thương hiệu Việt Nam, doanh thu 67,199 tỷ đồng/năm; làm công tác từ thiện hơn 5,5 tỷ đồng.
9.Số Liệu Thống Kê Nổi Bật
-35%
Tăng Trưởng Khởi Nghiệp
Tỷ lệ người cao tuổi khởi nghiệp tăng 35% so với năm trước (theo báo cáo năm 2025).
-68%
Cải Thiện Sức Khỏe và Thu Nhập
Người cao tuổi tham gia khởi nghiệp cho biết cải thiện sức khỏe tinh thần và thu nhập
-50%
Doanh Nghiệp Bền Vững
Hơn 50% doanh nghiệp do người cao tuổi sáng lập duy trì hoạt động ổn định trên 3 năm
Những con số này khẳng định tiềm năng và hiệu quả của việc người cao tuổi tham gia vào hoạt động kinh tế.
10.Kêu Gọi Hành Động
-Khuyến Khích Cá Nhân
Mỗi người cao tuổi hãy mạnh dạn khởi nghiệp, phát huy kinh nghiệm, đóng góp cho xã hội.
-Trách Nhiệm Cơ Quan
Các cơ quan, tổ chức cần tiếp tục hoàn thiện chính sách, tạo điều kiện thuận lợi tối đa.
-Đồng Hành Cộng Đồng
Cộng đồng hãy chung tay hỗ trợ, tôn vinh giá trị và sức mạnh của người cao tuổi trong phát triển kinh tế.
11.Hỗ trợ khởi nghiệp cho người cao tuổi
-Hội Người cao tuổi các cấp: tổ chức tập huấn, CLB, tư vấn xây dựng mô hình; tiến hành sơ kết, tổng kết, phối hợp nhân rộng mô hình.
-Ngân hàng CSXH, NH thương mại, quỹ khởi nghiệp, doanh nghiệp… hỗ trợ vốn cho NCT.
-Tập huấn công nghệ số, kỹ năng truyền thông
-Gia đình – cộng đồng – doanh nghiệp hỗ trợ phối hợp
12.Gợi ý bước khởi nghiệp phù hợp với NCT
-Tự đánh giá sức khỏe, khả năng, sở thích
-Xác định ý tưởng phù hợp – nhỏ, thiết thực
-Tìm hiểu thị trường địa phương
-Lập kế hoạch đơn giản, bắt đầu từ quy mô nhỏ
-Tận dụng hỗ trợ từ hội, chính quyền, con cháu
-Kiên trì, học hỏi liên tục
13.Kết luận – Khởi nghiệp là hành trình sống có ích
-NCT không chỉ là người hưởng thụ mà còn là lực lượng sáng tạo, khởi nghiệp tạo việc làm quan trọng của đất nước.
-Người cao tuổi khởi nghiệp không chỉ để làm giàu – mà để tiếp tục cống hiến
-Hãy bắt đầu từ việc nhỏ, gắn với quê hương, cộng đồng
-Phát huy tinh thần “tuổi cao chí càng cao”
QĐ 379/QĐ-TTg mở ra cơ hội mới khẳng định vai trò không thể thay thế cuả NCT trong sự phát triển bền vững của đất nước.
“Còn sức là còn cống hiến – Còn trí tuệ là còn giá trị”
NCT Việt Nam chung tay xây dựng “Kinh tế bạc’’, đóng góp tích cực vào sự phát triển của nền kinh tế nước nhà.
-Hãy cùng nhau xây dựng một xã hội tôn vinh và phát huy giá trị người cao tuổi trong thời đại mới!
Tài liệu Tạp huấn cán bộ Hội NCT tại Cần Thơ năm 2025
