Chiều 23/7, tại Hà Nội, Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc (MTTQ), các đoàn thể Trung ương đã tổ chức Hội nghị sơ kết công tác 6 tháng đầu năm, triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2025.
MTTQ Việt Nam triển khai 5 Đề án quan trọng
Trình bày báo cáo tại hội nghị, ông Ngô Văn Cương, Phó Bí thư Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương cho biết, 6 tháng đầu năm 2025, mặc dù mới thành lập và hoạt động trong điều kiện còn nhiều khó khăn, khối lượng công việc lớn, nhiều nhiệm vụ mới, khó, phát sinh, nhưng Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương và các cấp ủy trực thuộc đã luôn bám sát chỉ đạo của Trung ương, chủ động, kịp thời đề ra các chủ trương, xây dựng chương trình, quy chế, kế hoạch công tác để lãnh đạo thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ chính trị, công tác xây dựng Đảng.
Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Ban Thường vụ, Thường trực Đảng ủy, các nhiệm vụ chính trị trọng tâm của toàn hệ thống MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị – xã hội, các hội quần chúng tiếp tục được triển khai quyết liệt, đạt kết quả tích cực. Đảng ủy đã phát huy vai trò hạt nhân chính trị, lãnh đạo toàn diện, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc và tăng cường niềm tin của Nhân dân đối với Đảng, Nhà nước.
Trong 6 tháng đầu năm, Ban Thường vụ đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt triển khai việc tổng kết Nghị quyết 18-NQ/TW và các kết luận, chỉ đạo của Trung ương. Đặc biệt, đã chỉ đạo nghiêm túc triển khai Kết luận 167-KL/TW ngày 13/6/2025 của Bộ Chính trị, hoàn thành công bố, trao các quyết định về tổ chức, cán bộ trong ngày 30/6/2025.
Chỉ đạo triển khai 5 Đề án quan trọng: Đề án sắp xếp, tinh gọn MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị – xã hội, các hội quần chúng do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ (cấp trung ương, cấp tỉnh và cấp xã); Đề án quy định về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Cơ quan Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Đề án tổng rà soát chức năng, nhiệm vụ tổ chức, bộ máy của các cơ quan báo chí trực thuộc Cơ quan Trung ương MTTQ, các tổ chức chính trị -xã hội và các hội quần chúng ở Trung ương do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ bảo đảm quản lý thống nhất, hiệu quả hoạt động theo hướng tinh gọn tối đa, chỉ duy trì các đơn vị thực sự cần thiết; Đề án tổ chức lại các tổ chức đảng sau khi sắp xếp, hợp nhất tổ chức; Đề án sắp xếp tổ chức bộ máy cán bộ cơ quan Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị – xã hội về trực thuộc MTTQ Việt Nam.
Đặc biệt, việc tổ chức thành công cuộc làm việc của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm với Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương ngày 23/6/2025 là một dấu mốc có ý nghĩa chính trị đặc biệt quan trọng, thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, định hướng chiến lược lâu dài cho toàn hệ thống Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị – xã hội và các hội quần chúng được Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ trong bối cảnh Đảng bộ mới được thành lập và toàn hệ thống Mặt trận đang trong quá trình sắp xếp, vận hành tổ chức bộ máy mới đi vào hoạt động.
Bối cảnh 6 tháng cuối năm 2025 đặt ra nhiều nhiệm vụ mới, quan trọng và khó khăn hơn, đòi hỏi sự vào cuộc khẩn trương, quyết liệt của toàn Đảng bộ để thực hiện tốt nhất các nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng.
Làm rõ khái niệm “trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam”
Phát biểu chỉ đạo hội nghị, ông Đỗ Văn Chiến, Bí thư Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã làm rõ nội hàm khái niệm “trực thuộc” của các tổ chức thành viên đối với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Chủ tịch Đỗ Văn Chiến nhấn mạnh, sự “trực thuộc” đầu tiên và quan trọng nhất là về định hướng hoạt động. Khi có chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước, MTTQ Việt Nam sẽ là cơ quan định hướng chung để tất cả các tổ chức thành viên cùng vào cuộc.
“Ví dụ Bộ Chính trị, Ban Bí thư quyết định đầu tư cho 248 trường nội trú tại 248 xã biên giới, thì Mặt trận sẽ định hướng vận động nguồn lực hướng về đó. Các tổ chức chính trị – xã hội, các hội quần chúng cũng phải tập trung vào nhiệm vụ chung này. Cụ thể, trong Kết luận 81, Bộ Chính trị đã giao MTTQ Việt Nam chủ trì phát động, huy động nguồn lực xã hội để chăm lo cho công tác này”, theo ông Đỗ Văn Chiến.
Bày tỏ niềm tin vào tinh thần đoàn kết của nhân dân, ông khẳng định nhân dân sẽ luôn ủng hộ nếu việc ủng hộ đó thực chất và được sử dụng đúng mục đích.
Phương diện thứ hai, theo ông Chiến, là sự quản lý thống nhất về tổ chức bộ máy và biên chế. Theo đó, MTTQ Việt Nam sẽ là đầu mối phối hợp với các cơ quan nhà nước để quản lý, hướng dẫn và kiểm tra việc sử dụng chỉ tiêu biên chế được giao cho 30 tổ chức thành viên, đảm bảo đúng mục đích và hiệu quả.
“Mặt trận phải quản lý, phải hướng dẫn việc này. Những gì thuộc thẩm quyền thì chúng ta làm, nếu không thì phải đề nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền cùng phối hợp thực hiện”, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến chỉ rõ vai trò và trách nhiệm của Mặt trận.
Về phương diện tài chính, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến giải thích mô hình quản lý mới sẽ được áp dụng thống nhất. Theo đó, MTTQ Việt Nam là đơn vị dự toán cấp một, làm việc trực tiếp với Chính phủ và Bộ Tài chính. Các tổ chức chính trị – xã hội và hội quần chúng được Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ sẽ là các đơn vị sử dụng ngân sách trực thuộc.
“Từ năm kế hoạch 2026 trở đi, việc lập dự toán sẽ được thực hiện qua một đầu mối là Mặt trận. Để công tác này được chuẩn chỉ, Bộ Chính trị đã cho thành lập Cục Kế hoạch – Tài chính thuộc cơ quan Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam”, ông thông tin.
Chủ tịch Đỗ Văn Chiến cũng làm rõ, dù trực thuộc Mặt trận ở ba phương diện trên, các tổ chức thành viên vẫn phải chịu sự quản lý của nhà nước, của các bộ, ngành về mặt hoạt động chuyên môn theo đúng quy định của pháp luật.
Tháo gỡ các vướng mắc trong quá trình sắp xếp
Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến chỉ rõ, vướng mắc lớn nhất hiện nay liên quan đến các văn bản quy định về quản lý tổ chức, đặc biệt là Quyết định 118 của Ban Bí thư. Quy định này đang tạo ra sự chồng chéo khi một số hội vừa có tổ chức Đảng trực thuộc Đảng ủy cơ quan MTTQ và các đoàn thể Trung ương, nhưng lại chịu sự quản lý của ban ngành khác.
Để giải quyết triệt để vấn đề này, ông cho biết, vừa qua, Ban Bí thư đã thống nhất giao cho MTTQ Việt Nam chủ trì xây dựng đề án trình Bộ Chính trị, Ban Bí thư để sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế Quyết định 118. Theo đó, công tác lãnh đạo của Đảng đối với các hội sẽ được quy về một mối là Mặt trận. Như vậy, đã có cơ sở pháp lý để thực hiện.
Đối với những khó khăn trong việc sáp nhập ở cấp tỉnh, cấp huyện, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến cho biết Ban Thường trực đã có hướng dẫn cụ thể để đảm bảo sự ổn định, không gây xáo trộn lớn.
Về nhân sự, tại các đơn vị hành chính sáp nhập, tổng số ủy viên ban chấp hành, ban thường vụ của các hội quần chúng không vượt quá tổng số của các đơn vị trước khi sáp nhập. Số lượng cấp phó của mỗi tổ chức được giữ nguyên cho đến kỳ đại hội tiếp theo.
“Việc sáp nhập trước mắt là để ổn định tổ chức, đảm bảo hoạt động liên tục”, ông Chiến nhấn mạnh.
Về lộ trình đại hội, ông Chiến cho biết, để tạo sự đồng bộ, tư tưởng chỉ đạo là sẽ tập trung tổ chức đại hội các tổ chức thành viên trong năm 2026. Theo đó, những hội có nhiệm kỳ kết thúc vào năm 2025 sẽ được kéo dài, và những hội có nhiệm kỳ sau năm 2026 sẽ được rút ngắn để tổ chức đồng bộ. Việc này đã được cấp có thẩm quyền cho phép, nhằm gói gọn công tác đại hội trong một năm để thuận lợi cho việc sắp xếp chung.
Chủ tịch Đỗ Văn Chiến cũng nêu các nhiệm vụ lớn cần thực hiện trong thời gian tới. Trong đó có việc xây dựng Đề án sáp nhập, tinh gọn các hội quần chúng. Đề án này sẽ được trình Bộ Chính trị quyết định. Nguyên tắc cốt lõi là gắn việc hỗ trợ của Nhà nước với việc tham gia vào mô hình tổ chức chung.
Song song là tổ chức, sắp xếp lại các đơn vị bên trong của các hội. Ông đặc biệt nhấn mạnh rằng cần hiểu đúng, đây là “sắp xếp” chứ không phải “sàng lọc” hay “loại bỏ”. Sắp xếp là để tìm ra mô hình hợp lý hơn, giúp tổ chức vận hành hiệu quả và vận động quần chúng tốt hơn.
Để đảm bảo các chủ trương được thực hiện thông suốt, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến đề nghị các tổ chức thành viên cần chủ động soạn thảo, đề xuất các nội dung cần sự phối hợp lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương, gửi về cơ quan Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam để có phương thức xử lý phù hợp, đảm bảo hiệu lực.
Trong vòng 3 ngày sau hội nghị, các tổ chức phải nắm bắt và báo cáo tình hình triển khai tại địa phương, tỉnh nào đã làm, tỉnh nào chưa, khó khăn vướng mắc là gì. Trên cơ sở đó, Ban Thường trực sẽ có chỉ đạo chung.
Đối với các đảng bộ chưa kiện toàn được bí thư, khi họp ban chấp hành phải mời thủ trưởng cơ quan tham dự. Trong trường hợp ý kiến của thủ trưởng (chưa phải là bí thư) và ý kiến của cấp ủy chưa thống nhất thì phải tạm dừng và báo cáo lên cấp trên để xử lý.
Kết luận hội nghị, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến khẳng định sẽ tiếp thu đầy đủ các ý kiến và sớm ban hành văn bản kết luận chính thức để làm cơ sở triển khai.
“Khi về chung một mái nhà MTTQ Việt Nam, chúng ta sẽ có thêm sức mạnh, làm tròn vai trò là lực lượng nòng cốt chính trị để vận động các tầng lớp nhân dân, hội viên đoàn viên chung sức chung lòng để chúng ta bước vào một kỷ nguyên vinh quang của dân tộc”, ông Chiến bày tỏ tin tưởng.
